هدف از اين تحقيق بررسى زيست چينه نگارى نهشته هاى پالئوزوئيک بالايى (کربونيفر – پرمين ) دررشته کوه شترى شرق ايران مرکزى، ترسيم ستون چينه نگارى رسوبات پالئوزوئيک بالايى، مقايسه نهشته هاى فوق با ساير نقاط ايران و جهان همچنين مقايسه فونا و فلوراى بدست آمده با نمونه هاى مشابه در ساير نقاط ايران و جهان وتعيين شرايط زيست محيطى حوضه رسوبى در مناطق مورد مطالعه است.
نواحى مورد مطالعه در اين تحقيق شامل: مقطع چيروک، مقطع شش انگشت و مقطع حوض دو راه مى باشد. مقطع چيروک در 50 کيلومترى جنوب شرقى شهرستان طبس و در 2 کيلومترى شمال شرقى روستاى چيروک، در شرق ايران قرار دارد. نهشته هاى پالئوزوئيک بالايى (کربونيفر- پرمين) اين مقطع شامل: شيل، سليتستون، ماسه سنگ، شيل آلى زغال دار، ماسه سنگ کوارتزيتى،آهک ماسه اى،آهک دولوميتى ودولوميتى آهکى مى باشد.
ضخامت نهشته هاى اين مقطع 192 متر است که 106 متر متعلق به کربونيفر بالايى – پرمين زيرين و مربوط به سازند سردر بوده و 86 متر باقى مانده مربوط به پرمين ميانى و سازند جمال مى باشد.
سازند سردر در اين مقطع شامل تناوب شيل و سيلتستون، ماسه سنگ، ماسه سنگ آهکى و شيل آلى بوده که در قسمت پايينى مقطع(52 مترى از قاعده )يک لايه ماسه سنگ آهکى حاوى خار خار پوست، بريوزوئر و ساقه کرينوئيد به سن کربونيفر بالايى (Late Namurian – Early Westphalian) وجود دارد که اين لايه بعنوان يک لايه کليدى (Keybed) وابسته به نهشته هاى کربونيفر در دارچاله شهرضا(جنوب شرقى اصفهان)، حوض دو راه (شرق ايران ) سمنان وشهميرزاد بررسى و گزارش شده است در بالاترين قسمت نهشته هاى سردر (100 تا 106 متر از قاعده) دو لايه شيل حاوى فسيل مرجان، بريوزوئر، سفالوپود وبراکيوپودهاى زير متعلق به پرمين زيرين (Assilian- Earlysakmaran) وجوددارد:
Cratispirifer nuraensis sp. Nov.- Beecheria sp.- Fusispirifer sp. Nov.- Neospirifer foordi sp. Nov.- Spirelytha ptaliformis- Latispirifer sp. Spirelytha sp. Nov. – Terebratulida sp. – Magniplicatina sp. Martinia sp. Callytharrella sp -Punctospirifer sp. – Trigonotreta sp. and Fenestella sinopermiana
سازند جمال در اين مقطع شامل 86 متر ماسه کوارتزيتى ،شيل ،آهک دولوميتى ودولوميت آهکى متعلق به پرمين ميانى است ؟
همچنين دو عدد دايک ديابازى نهشته هاى سردر را در مقطع چيروک قطع کرده اندکه سن آنهارا به توجه به اينکه در رسوبات ترياس (دولوميت شترى ) نيز نفوذکرده اند، پس از ترياس در نظر گرفته مى شود.
ديگر ناحيه مورد مطالعه مقطع شش انگشت واقع در 55 کيلومترى شمال شرقى شهرستان طبس و 3 کيلومترى جنوب غربى روستاى شير گشت مى باشد. نهشته هاى پالئوزوئيک بالايى (کربونيفر- پرمين ) در اين مقطع شامل تناوب ماسه سنگ و سيلتستون،آهک ماسه اى، آهک دولوميتى و دولوميت آهکى مى باشد. ضخامت کل نهشته هاى پالئوزوئيک بالايى در اين مقطع 205 متربوده که 5/76 متر آن مربوط به سازند سردر شامل: ماسه سنگ ، سيلتستون، آهک ماسه اى، آهک دولوميتى و دولوميت آهکى، متعلق به کربونيفر بالايى – پرمين زيرين و حاوى فسيلهاى زير است:
Parafusulina prisca – Palaeotextularia sp. – Mesoshubrtella sp.
Pachyphloia sp. – Deckerella sp. – Earlindia sp.
Adetognathus sp. – Gnathodus cf. scotiaensis – Neogondolella Bisselli Gnathodus sp
سازند جمال با ستبرهاى 5/128 متر شامل: ماسه سنگ، آهک دولوميتى و دولوميت آهکى و حاوى ميکروفسيل هاى زير به سن پرمين ميانى (Bolorian- murgabian) ميباشد:
Diplognathodus augustus-Neogondolella n.sp. –Neogondollea idahoensis
Neogondolella intermedia – Agathammina cf. pusilla Geinitz
Eolasiodiscus cf.transitorusnsis- Cribrogenerina cf. Sumatrana
Climacammina valvulinoides -Pachyphloia sp. – Neoendothyr sp.
Pseudoschwagerina sp. – Palaeobigenerina sp. – Cribrogenerina sp.
Hemigordiopsis sp. – Monotaxinoides sp. – Climacammina sp.
Cribrogenerina sp.- Plectofusulina sp._Yangchienia sp.– Earlindinita sp.
Pachyphloia sp. – Vermiporella sp.
اين قسمت از سازند جمال قابل مقايسه بانهشته هاى شيل بالايى سازند Lashkargaz واقع در شمال قره قروم پاکستان است.
سومين مقطع مورد مطالعه حوض دو راه بوده که در 60 کيلومترى جنوب شرقى شهرستان طبس و در 7 کيلومترى شمال شرقى کارخانه فرآورى معدن ماسه ريخته گرى چيروک در شرق ايران واقع شده است. در اين مقطع سازند جمال مرکب از 25 مترماسه سنگ کوارتزيتى (ماسه ريخته گرى چيروک) به همراه بين لايه هاى شيل وسيلتستون نازک لايه متعلق به پرمين زيرين (Autunian) و حاوى فسيل هاى گياهى زير است.
Archaeocalamites radiatus
Pecopteris arborescens
Pecopeteris miltoni
Annularia radiata
Annularia stellata
Pecopeteris sp.
Annularia sp.